Nhật Bản không có nhiều tài nguyên thiên nhiên, họ phải chịu đựng hàng trăm trận động đất mỗi năm, nhưng những điều đó cũng không ngăn cản Nhật trở thành cường quốc kinh tế lớn nhất nhì thế giới trong nhiều năm liền.
Vậy vì sao họ lại như vậy, những đúc kết sau đây có thể phần nào lý giải được câu hỏi này:
Ý thức tập thể và cộng đồng Nhật Bản
Ý thức tập thể trong hầu hết mỗi con người Nhật Bản đóng vai trò rất quan trọng. Điều này được thể hiện ngay từ trong cách xưng hô khi nói chuyện. Trong công việc người Nhật thường đề cao cái chung, tìm sự hòa hợp giữa mình và những người xung quanh. Nhiều tổ chức, đoàn thể có thể cạnh tranh với nhau gay gắt nhưng họ lại bắt tay với nhau để có thể đạt được mục đích chung để đánh bại đối thủ nước ngoài. Vì vậy mà điều tối kỵ là làm mất danh dự của tập thể. Tinh thần này tạo nên sức mạnh ngày nay của Nhật Bản.
Ý thức sáng tạo
Theo khảo sát của Tổ chức Tình báo kinh tế (EIU), Nhật là quốc gia sáng tạo nhất thế giới, theo sau là Thụy Sĩ, Mỹ và Thụy Điển. Cuộc khảo sát xếp hạng 82 nền kinh tế dựa vào năng lực sáng tạo trong giai đoạn 2002 – 2006.
Người Nhật nổi tiếng ham học hỏi, tìm tòi, sáng tạo, quan sát từ những cái nhỏ nhất, sự cầu tiến đã giúp họ bắt kịp rất nhanh với thời đại từ khoa học, công nghệ, kỹ thuật tiên tiến bậc nhất của thế giới. Các nhà nghiên cứu Nhật luôn khẳng định được mình qua các lần đoạt giải Nobel.
Ý thức môi trường
Nhật rất thích những hoạt động dã ngoại ở bên ngoài ngôi nhà của mình. Đó là những hoạt động thưởng thức hoa Anh Đào, nhóm cùng nhau nướng thịt ngoài trời, nhóm cắm trại. Sau khi kết thúc các hoạt động này, toàn bộ hoạt động sau đó – hoạt động không thể thiếu chính là việc làm trả lại cho môi trường xung quanh y như lúc ban đầu – Nhặt rác, dọn dẹp sạch đẹp!
Vì sao người Nhật lại có ý thức bảo vệ môi trường như vậy? Việc làm này có được do ý thức giáo dục từ nhỏ! Từ khi ở trên ghế nhà trường, mọi học sinh đều phải tham gia các trò chơi tập thể và chơi thể thao trong phòng tập, nhà thể chất và mọi công việc mà ai cũng cho là việc dĩ nhiên đó là thu dọn đồ và lau sàn. Ở trường học, họ không thuê bất cứ nhân công nào cho việc này mà học sinh đều phải thay phiên nhau dọn vệ sinh trường học, lớp học của mình.
Ý thức giáo dục
Nhật Bản giáo dục học sinh của họ từ năm đầu cho tới năm thứ 6 tiểu học phải học về những nguyên tắc xử thế để giao tiếp với những người xung quanh. Trong những trường mầm non ở Nhật, dường như họ không hề quan tâm đến việc dạy kiến thức cho trẻ. Không có bất cứ kỳ thi quan trọng nào từ lớp 1 cho tới lớp 3 ở cấp tiểu học bởi vì mục tiêu của giáo dục là truyền đạt các khái niệm và xây dựng nhân cách, không phải là thi thố vàn hồi sọ. Trẻ em Nhật làm vệ sinh trường học mỗi ngày trong vòng 45 phút cùng giáo viên, điều này chứng tỏ người Nhật ưa chuộng sự sạch sẽ và vệ sinh môi trường.
Trẻ em lúc này không có bất kì quyển vở nào, chỉ có những cuốn ghi phác thảo mỗi tháng một lần gửi cha mẹ. Trong kế hoạch giáo dục không có những môn học như Toán, chữ Nhật, nghệ thuật hay âm nhạc. Trường mầm non chỉ dạy trẻ luôn luôn mỉm cười. Họ quan niệm việc đang nói chuyện với ai không quan trọng, mà quan trọng nhất là phải “luôn mỉm cười” và dạy trẻ biết “cảm ơn”.
Quốc gia này nghiêm cấm việc nói chuyện điện thoại trên các tàu điện và xe bus. Ngồi trong tàu điện hay xe bus ở Nhật Bản lúc nào cũng yên tĩnh y như trong 1 thư viện. Mọi người đọc sách, nghe nhạc, nhắn tin, làm việc, ngủ gật… nhưng không ai gây ồn ào hay làm phiền người khác. Nếu có nói chuyện cũng rất nhỏ nhẹ và khẽ khàng.
Tỷ lệ tàu lửa hay tàu điện đến trễ ở Nhật chỉ khoảng 7 giây mỗi năm. Người Nhật trân trọng giá trị thời gian đến từng giây. Văn hóa “Tuyệt đối đúng giờ” của người Nhật đã trở thành thương hiệu. Người Nhật rất nghiêm khắc với bản thân về chuyện giờ giấc.
Ở đâu cũng vậy, mỗi quốc gia đều có những nét tinh túy riêng và trên đây là một số ưu điểm mà bạn có thể tham khảo và học hỏi những nếp sống, văn phong, cách suy nghĩ… Hãy thay đổi bản thân vì một mục tiêu tốt đẹp hơn trong cuộc sống!
